Muz mu?

Ayna nöronlar sayesinde, arkadaşlarımız, öğretmenlerimiz, çalışanlarımız, yöneticilerimiz, ailemiz vs. herkes biz istesek de istemesek de bizi değiştiriyor madem. O zaman bizi yöneten veya temsil eden kişileri de kendi ihtiyaçlarımız ve hedeflerimiz doğrultusunda seçmek çok önemli. Hatta mevzu bahis kitle psikolojisi olunca uyanık olmak çok daha önemli çünkü…

Muz insanları mutlu edebilen doğal bir kimyasal içerir. Bir çoğumuzun severek yediği muzun maymunlar için özel bir anlamı olduğunu hepimiz biliriz. Bilir miyiz? Tabi ki canım diyorsanız içinizden, bilim adamlarının yapmış olduğu bu deney sizi çok şaşırtacak. Okurken size kim bilir neleri çağrıştıracak bu deneye gelin bir göz atalım. Bakalım okuyunca sizin aklınıza ilk gelenler neler olacak?

Yapılan deneyde, bir grup bilim adamı tek bir kafese koymuş oldukları beş tane maymunu gözlemliyorlardı. Kafesin içinde ayrıca üzerinde muzlar yerleştirilmiş olan bir de merdiven konulmuştu. Ne zaman maymunlardan biri muzları almak için merdivene tırmanmaya kalksa bilim adamları tavandaki vanalardan diğer maymunların üzerine soğuk ve tazyikli su fışkırtıyorlardı.

Bir süre sonra maymunlardan biri merdivene tırmanmaya kalktığında diğer maymunlar onu tartaklamaya ve dövmeye başladılar. Aradan biraz daha zaman geçtikten sonra tepedeki muzlar ne kadar çekici olursa olsun maymunlardan hiç birisi merdivene tırmanmaya cesaret edemez oldu.

Bilim adamları maymunlardan birini dışarıdan bir başka maymun ile değiştirmeye karar verdi. Kafese giren yeni maymunun yaptığı ilk şey merdivene tırmanmayı denemek oldu. Diğer maymunlar hemen ona saldırdılar ve yeni gelen maymunu dövdüler. Defalarca dayak yedikten sonra yeni maymun sebebini bilmediği halde merdivene tırmanmaması gerektiğini öğrendi.
​
Kafesteki maymunlardan birisi daha değiştirildi. İlk değişimde yaşananların aynısı yaşandı. Hatta değiştirilen ilk maymun da yeni gelen maymunun dövülmesine yardım etti. Üçüncü ve dördüncü maymunlar da değiştirildiğinde aynı olaylar gözlemlendi. Son olarak beşinci maymun da değiştirildi.

Yapılan değişimler sonucunda artık kafeste, merdivenin tepesindeki muza ulaşmaya çalışılırken bizzat soğuk ve tazyikli suya maruz kalmış olan maymun kalmamıştı. Buna rağmen kafesteki maymunlardan her biri merdivene tırmanmaya dair herhangi bir girişime saldırgan tepki veriyorlardı.
​
Eğer maymunlara neden merdivene tırmananları dövdüklerini sormak mümkün olsaydı alacağımız cevap muhtemelen şu olurdu: ‘Neden muzu almak istemediğimi bilmiyorum. Almak isteyenlere neden saldırdığımı da aslına bakarsanız bilmiyorum. Burada işler böyle yürüyor.’ Peki eğer muz, maymunlar için vazgeçilmez ise bu yapılmış olan deneyi nasıl açıklayabiliriz? Biz insanlar da, gündelik hayatımızda özümüzden gelen hangi doğal isteklerden uzaklaşıyoruz dersiniz? Bu yaşananlar size de tanıdık geliyor mu?

Çevremizdekileri seçerken ve onlarla vakit geçirirken bizim yazılımımız bazen gelişiyor bazen ise virüslü yazılımlardan olumsuz etkileniyor. Bizi yöneten ya da gücü elinde bulunduran kişiler kitle psikolojisinin de gücünü kullanarak maymuna muzdan uzak durmayı öğretebiliyorsa, ciddi şekilde uyanık olmaya ihtiyaç var.